STREPTOKOK BAKTERİLER

Streptokoklar, Streptococcaceae ailesine ait geniş bir bakteri grubudur. Bu grup bakterilerin bazı cinsleri insanlarda patojen olarak önemli iken geri kalanlar ise orofarenks ve gastrointestinal sistemin doğal florasında bulunurlar. İnsanlar için patojen olan türlerin en önemlisi Streptococcus Pyogenes, Streptococcus Agalactiae, Streptococcus Faecalis, Streptococcus Pneumoniae ve viridans streptokoklardır.

Streptokoklar genellikle türe göre farklı uzunlukta zincirler halinde bulunan gram pozitif bakterilerdir. S. Pyogenes gibi hemolitik streptokoklar genellikle 10-15 hücreden oluşan zincir şeklindeki bakterilerdir. S. Mutans gibi oral streptokoklar ise çiftler halinde bulunurlar. Streptokokların çoğunun kolonileri kanlı agarda küçük mat ve griden gri beyaza kadar değişen renklere sahiptir. Koyun kanlı agarda hemoliz oluşturma bazı streptokok grupları için tipik bir özelliktir. Alfa hemolizler, eritrosit harabiyeti sonucunda koloni etrafındaki besiyerinde yeşil renk değişimi ile bilinir. Oral streptokokların çoğu ve S. Pneumoniae alfa hemolitiktir. Beta hemoliz, eritrositlerin tamamen parçalanmasıyla koloni çevresinde belirgin saydam alanın oluşumu ile bilinir. A, B, C ve G grubu streptokoklar beta hemolize örnek olarak verilebilir. Son olarak gama hemolizler ise koyu kanlı agarda görünür bir etki oluşturmaz.

Streptokoklar antijenik yapıları değişken ve karmaşık bakterilerdir. Katalaz testlerinde olumsuz ve fakültatif anaerop ortamlarda karbonhidratlarını fermente edip laktik asit oluşturan bakterileridir. İnsanlar için virülan olan bakteriler zenginleştirilmiş olan besiyerlerde üretildikleri için besiyerde tam kan veya serum eklenmesi streptokokların üremesinde yardımcı olur.

İnsanda patojen olan Streptococcus Pyogenes, A grubu streptokoklardır ve insanda en çok hastalık oluşturan bakterilerdir. Kanlı agarda grimsi ve bulanık görünümündedir ve koloniler etrafında tam hemoliz (beta hemoliz) oluşturur. A grup streptokoklar enfeksiyon olarak sepsis, endokardit, toksik şok benzeri ateş, deri ve deri altı enfeksiyonları, farenjit ve akut romatizmal ateş görülür.

Streptococcus Agalactiae, B grubu streptokok bakteriler grubundadır. Kanlı agarda A grubu streptokoklardan daha büyük morumsu renkte koloniler oluşturur ve koloniler etrafında dar hemolizler oluşturur. B grubu streptokoklar, insanlarda genital bölge florasında, bağırsak normal florasında, göbek bağında ve gebelerde hastalık yapmadan bulunan gruplardır. Yeni doğanlarda septisemi, pnömoni ve menenjit gibi enfeksiyonlar oluştururken yetişkinlerde endokardit, pnömoni, sellülit ve menenjit enfeksiyonlarına neden olur.

Streptococcus Pneumoniae bakterisi ise enfeksiyon oluşturarak zatürreye neden olan bakterilerdir. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda menenjit, orta kulak iltihabı, sinüzit ve kanlı iltihaba neden olur. Yaşlılarda ve kalp, şeker ve akciğer rahatsızlığı olanlarda da pnömokok tahribatları görülür. Pnömokoklar; öksürük, yıkanmamış eller ve öpüşmekle bulaşma riski taşıyan bakterilerdir. Bu bakteriler diplokok şeklinde bulunurken aynı zamanda hareketsiz, kapsülsüz, sporsuz, çiftler halinde, tek hücreler oval ve lanset şeklinde bulunurlar. Gram pozitif bakterilerdir. Klinik örneklerde kısa zincirler halinde bulunurlar. S. Pneumoniae bakterisinin röntgen, kan testleri ve belden alınan sıvı ile tanısı yapılmaktadır. Penisilin ve antibiyotiklerle tedavi edilmektedir.

KAYNAKLAR:

1. Streptokoklar- Mikrobiyoloji. (2021). Retrieved 24 April 2021, from http://www.mikrobiyoloji.org

2. Kingsbury, D. (1992). Mikrobiyoloji. İzmir: Saray Tıp Kitabevileri.

3. MICROBIOLOGY AND IMMUNOLOGY ON-LINE. (2021). Retrieved 24 April 2021, from https://www.microbiologybook.org/

Görüşmek Dileğiyle…